Uy tín của Trung Quốc sụt giảm nghiêm trọng

QĐND - Việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 sâu trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam tiếp tục vấp phải sự phản đối gay gắt của cộng đồng quốc tế. Bên cạnh đó, truyền thông quốc tế cũng lên tiếng chỉ trích những hành động xâm hại nghiêm trọng đến tính mạng, tài sản ngư dân Việt Nam của lực lượng chức năng Trung Quốc, đặc biệt là vụ tàu Trung Quốc đâm chìm tàu cá của Việt Nam.

Nhân tố khiêu khích gây bất ổn trong khu vực

Tổng thống Phi-líp-pin B. A-ki-nô (Benigno Aquino) ngày 26-5 đã cảnh báo rằng, việc Trung Quốc ngang nhiên hạ đặt giàn khoan Hải Dương 981 sâu trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam bất chấp sự phản đối của Việt Nam và cộng đồng quốc tế cho thấy, Bắc Kinh có thể tiếp tục có các hành động tương tự gây bất ổn tại khu vực. Trả lời phỏng vấn Thời báo Tài chính (Anh), Tổng thống A-ki-nô cho rằng, Trung Quốc đang khơi mào một động thái vô cùng nguy hiểm, có thể vượt quá tầm kiểm soát, gây tổn hại tới các mối quan hệ ngoại giao và có nguy cơ biến thành xung đột. Trong cuộc phỏng vấn, ông A-ki-nô nói, Trung Quốc đang “chơi một trò chơi nguy hiểm đu đưa trên miệng hố chiến tranh và ngoại giao tàu chiến”.

Tàu Kiểm ngư của Việt Nam đã hư hỏng nặng, phải về Đà Nẵng sửa chữa sau khi bị tàu Trung Quốc tấn công trên vùng biển Hoàng Sa Việt Nam. Ảnh Hữu Khá (Báo Tuổi trẻ)

Tổng thống A-ki-nô cho biết, đã nhận được các báo cáo về việc xâm nhập mới đây của một tàu nghiên cứu của Trung Quốc gần bờ biển nước này trên Biển Đông. Ông đồng thời nhận định, các hành động leo thang tương tự của Trung Quốc trong vùng biển Việt Nam hiện nay cũng có thể xảy ra với Phi-líp-pin. Ông kêu gọi Trung Quốc chấm dứt các hành động đơn phương, vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) năm 2002 mà Bắc Kinh là một bên tham gia ký kết. Ông cũng hối thúc các nước thành viên ASEAN có tiếng nói mạnh mẽ và rõ ràng hơn về cách giải quyết tranh chấp phù hợp với luật pháp quốc tế.

Trong khi đó, giới bình luận quốc tế khẳng định, hành động đơn phương của Bắc Kinh là một bước đi sai lầm, làm tổn hại uy tín của Trung Quốc trên trường quốc tế. Đài TNHK đánh giá rằng, xét về mặt chiến lược, với việc hạ đặt giàn khoan Hải Dương 981 sâu trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam tại Biển Đông, Trung Quốc có thể sẽ phải trả giá đắt về uy tín và thể diện quốc gia khi bất chấp trật tự và luật pháp quốc tế. Cùng quan điểm trên, trong bài viết trên báo The National Interest (Mỹ), nhà bình luận Brát Glô-xman (Brad Glosserman) cho rằng, uy tín của Trung Quốc đã sụt giảm nghiêm trọng khi bị coi là nhân tố khiêu khích gây bất ổn trong khu vực.

Hành động cực kỳ nguy hiểm

Ngày 27-5, Nhật Bản đã yêu cầu Trung Quốc kiềm chế tránh để căng thẳng leo thang trên Biển Đông. Lời kêu gọi trên được đưa ra sau khi tàu cá Trung Quốc đâm chìm một tàu cá Việt Nam ngày 26-5.

Phát biểu tại một cuộc họp báo ở thủ đô Tô-ki-ô, Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Y-ô-si-hi-đê Xu-ga (Yoshihide Suga) khẳng định: "Đó là hành động vô cùng nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng của người dân". Ông nhấn mạnh, "điều quan trọng là các nước liên quan phải kiềm chế hành động đơn phương có thể làm gia tăng căng thẳng và xử lý các vấn đề một cách bình tĩnh, tuân thủ luật pháp quốc tế". Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản I-chư-nô-ri Ô-nô-đê-ra (Itsunori Onodera) cho rằng, việc tàu cá Việt Nam bị đâm chìm là một "vấn đề nghiêm trọng". Phát biểu với báo giới cùng ngày, ông Ô-nô-đê-ra nêu rõ những sự việc trên "cần phải được công bố một cách đúng đắn với cộng đồng quốc tế".

Hãng tin AFP của Pháp cho biết, vụ việc xảy ra vào chiều 26-5 khi một tàu cá của Việt Nam bị khoảng 40 tàu của Trung Quốc bao vây trước khi bị đâm chìm. Hãng thông tấn này của Pháp dẫn lời người phát ngôn Chính phủ Nhật Bản Y-ô-si-hi-đê Xu-ga cho rằng, việc Trung Quốc đâm và làm chìm tàu cá của Việt Nam là một "hành động cực kỳ nguy hiểm".

Đài BBC của Anh dẫn lời Phó chủ tịch Quốc hội Việt Nam Huỳnh Ngọc Sơn tuyên bố, hành động đâm tàu cá Việt Nam của phía Trung Quốc là "hành động khủng bố" và "nhằm dằn mặt ngư dân Việt Nam".

Với nhan đề "Tàu Trung Quốc đâm chìm tàu Việt Nam", đài Tiếng nói nước Nga dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình cho biết, tàu đánh cá Việt Nam đã bị tàu Trung Quốc đâm chìm.

Các kênh truyền hình lớn như Bloomberg của Mỹ, ABC của Ô-xtrây-li-a, hãng tin Reuters và báo The Guardian của Anh... cũng đưa tin chỉ trích tàu Trung Quốc đâm chìm tàu cá của Việt Nam giữa lúc quan hệ giữa hai nước căng thẳng liên quan đến việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.

                                                                              NGỌC HÀ